اصول کار فناوری اطلاعات بر پایه دانش است و ابزار فناوری اطلاعات، رایانه و تجهیزات ارتباطی و ملحقات آن است. فناوری اطلاعات دارای سطوح و لایههای مختلفی است که جداگانه به آنها خواهیم پرداخت، اما تجهیزاتی مانند ابزار شبکه و ارتباط رایانهای در پایینترین لایه هرم فناوری اطلاعات هستند. البته این تفاوت لایهها درجه اهمیت و حیاتی بودن آنها را نمیرساند. تجهیزات شبکه در پایینترین لایه یعنی لایه دسترسی قرار دارند و اگر میخواهید در این امور تخصص پیدا کنید باید اینرا هم بدانید که دنیای متغیر و پیچیده شبکه بعید است فرصتی برای کار جدی در سایر لایهها برای شما باقی بگذارید.
اصول کار فناوری اطلاعات بر پایه دانش است و ابزار فناوری اطلاعات، رایانه و تجهیزات ارتباطی و ملحقات آن است. فناوری اطلاعات دارای سطوح و لایههای مختلفی است که جداگانه به آنها خواهیم پرداخت، اما تجهیزاتی مانند ابزار شبکه و ارتباط رایانهای در پایینترین لایه هرم فناوری اطلاعات هستند. البته این تفاوت لایهها درجه اهمیت و حیاتی بودن آنها را نمیرساند. تجهیزات شبکه در پایینترین لایه یعنی لایه دسترسی قرار دارند و اگر میخواهید در این امور تخصص پیدا کنید باید اینرا هم بدانید که دنیای متغیر و پیچیده شبکه بعید است فرصتی برای کار جدی در سایر لایهها برای شما باقی بگذارید.
اصول کار سیستمهای فنی و اجرایی نیز کاربری است و تقریبا هیچگاه نمیتوانید یک تولیدکننده باشید و همواره باید برای کسب اطلاعات جدید در زمینه تولیدات دیگران تلاش کنید. یکی از نشانههای این موضوع نیز تغییر منابع درسی و فناوری تولید کنندگان فناوریهای ارتباطی است. بهعنوان مثال مایکروسافت تقریبا هر 5/2 سال نسخه سیستمعامل سرور خود را تغییر میدهد و سیسکو هر سه سال کل فناوری تجهیزات شبکه خود را بهروز میکند. این موضوع باعث میشود تا کاربر همیشه کاربر بماند. البته درآمد و موقعیتهای شغلی این موارد بسیار بیشتر است و وی حق انتخاب بیشتری خواهد داشت.
یکی از اصلیترین تولیدکنندگان تجیزات شبکه، شرکت آمریکایی سیسکو است. این شرکت بهنوعی راهبری فناوری شبکههای رایانهای را در اختیار دارد. البته شرکتهای دیگری نیز در زمینه تولید این تجهیزات اقدام کردهاند و سهم زیادی از بازار را در اختیار دارند، اما کیفیت و نوع فناوری شرکت سیسکو هنوز بهتر از دیگران است.
این شرکت که تولید کننده تجهیزات شبکههای مادر مانند سوئیچینگ اترنت (Ethernet)، دسترسی از راه دور، مسیریابهای شعبهای، شبکه خودپرداز بانکها، امنیت، دیواره آتش، تلفن اینترنتی و بسیار چیزهای دیگر است، سال 2003 با خرید شرکت Linksys تجهیزات مصرفکنندگان معمولی اداری و خانگی را هم تولید کرد. این شرکت هماکنون با سرمایهای بیش از 3میلیارد و 300 میلیون دلار، یک کسبوکار کامل برای آموزش و استفاده محصولاتش بهراه انداخته و گواهی مخصوص خود را میدهد. در ادامه نگاهی به دورههای این شرکت خواهیم داشت.
نکته1: در مدارک سیسکو، CC مخفف Cisco Certified است و مابقی مخففی از نام دوره.
نکته2: در این مطلب هر جا از راهاندازی شبکه، سرویسها وحتی خدمات تلفنی نام برده شده، منظور صرفا خدمات و زیرساختهای مبتنی بر فناوری شرکت سیسکو، همراه با تجهیزات و دستورالعملهای آن است و لزوما روش استاندارد سایر نهادها نیست.
گام نخست: CCNET
اولین مدرک از نظر مراحل آغاز کار، مدرک CCNET 1 است. محتوای دوره از نام آن مشخص است و درباره مراحل ابتدایی کار شبکه و نخستین گامهای شروع دورههای تخصصی شبکه است. این مدرک در سطح کارآموز بوده و با آن میتوان مفاهیم کلی شبکه را آموخت.
گام دوم: CCNA
مدرک CCNA 2 اولین مدرک فنی قابل قبول توسط شرکتها برای استخدام است درحالیکه مدرک قبلی را بیشتر برای کارآموزی قبول میکنند. فرد دارای این مدرک توانایی همبندی شبکهای با ظرفیت حدود 100کاربر را دارد و میتواند عیبیابی و رفع نقص این شبکه را انجام دهد. متخصص این دوره، آموزشهای از پیش تعیینشدهای را میگذراند که بر اساس آن باید بتواند سرویس تلفنی مبتنی بر شبکه رایانهای را در شبکههای کوچک راهاندازی کند. علاوه بر آن میتواند پیکربندی و مدیریت شبکههای محلی ساده (بدون نیاز به همبندی چند مسیریاب) را انجام دهد. این سری از متخصصان میتوانند یکی از سرویسهای مبتنی بر WAN را انتخاب و استفاده کنند. این سطح از تخصص در برگیرنده شبکههای محلی مجازی VLAN نیز هست که با آنها میتوان شبکه را به چند زیرشبکه مجازی تقسیم کرد. این متخصصان باید بتوانند مدیریت یک روتر را در سطح ابتدایی انجام داده و دستورات اصلی مانند خاموش و روش کردن یا باز و بسته کردن پورتهای اصلی و همچنین پشتیبانگیری برای آنرا انجام دهند.
پیشنیاز: برای آغاز این دورهها باید آشنایی کلی با پروتکلTCP/IP و اصول شبکهبندی و زیرلایهسازیها داشت و اصول لایههای مدلهای OSI وTCP/IP را برای اجرای فرامین و پروتکلها دانست. نوع تقسیمبندی رنجهای IP یا همان Subnetting نشان دهنده نوع مدیریت شبکه است.
این مدرک یکی از پرطرفدارترین مدارک این شرکت است.
گام سوم: CCDA
دوره CCDA 3 مستقل از هر نوع فناوری و هر شرکت دیگر، فرد را وارد دنیای فناوری انحصاری سیسکو کرده و معماری و طراحی شبکههای کوچک مبتنی بر فناوری آنرا به فرد میآموزاند. این مدرک در کنار مدرک CCNA فرد را در یک شبکه کوچک تردست میکند. همچنین در این مرحله از انجام دستورات فراتر رفته و به همبندی و رفع اشکال شبکههای کوچک وارد میشود.
فرد پس از پایان این مرحله میتواند معماری و راهاندازی یک شبکه محلی با حداکثر 100کاربر با استفاده از مسیریاب و سوییچهای رده2 را انجام دهد. همچنین خدمات نقطه تماس Dial Access را برای افراد در ادارات و شبکه فراهم آورد.
پیشنیاز: این دوره بهدلیل استقلال عملکرد نیازی به مدرک یا دوره پیشنیاز ندارد اما مدرک CCNA و معلوماتی در آن سطح برای این دوره لازم هستند.
گام چهارم: CCNP
اگر مدرک CCNP 4 را گرفتید میتوانید ادعا کنید یک شبکهکار هستید!
یکی از مدارک سطح حرفهای سیسکو این مدرک است که با آن میتوان به مدارج خوبی از کار دست یافت. این مدرک برای مدیریت شبکههایی تا حدود 500کاربر است و شامل بیشتر ادارات و اماکن تجاری میشود. دارندگان این مدرک دارای مشکلات بسیاری هستند اما موقعیت بهتری نیز دارند. در این سطح، کیفیت خدمات و امنیت مطرح میشود. برای طی این دوره 4سطح در نظر گرفته شده است:
سطح 1) ساخت شبکههای کوچک
در دوره BSCI 5 راهاندازی شبکههای کوچک، جاگذاری و راهاندازی مسیریاب آموزش داده میشود و مباحث نظری آن نیز شامل پروتکلهای شبکهبندی EIGRP،BGP ، EGP، OSPF و ISIS خواهد بود.
سطح 2) ساخت شبکههای چند لایه
در دوره BCMSN 6 ایجاد لایههای پرسرعت سوئیچینگ در اترنت برای مدیریت شبکه آموزش داده میشود. درنهایت متخصص این دوره میتواند در لایههای مختلف شبکه، ترافیک را مدیریت و هویت ترافیک را مانیتور کند.
سطح 3) شبکهسازی از راه دور
در دوره BCRAN 7 نیز دسترسی به شبکههای راه دور و عیبیابی و مدیریت آنها بر اساس دسترسی از راه دور مورد توجه است و مفاهیم کیفیت خدمات و بهینهسازی ارتباطی میان مراکز داده در یک شبکه گسترده WAN مطرح است.
سطح 4) عیبیابی زیرساخت شبکه CIT
در این دوره اصول کار با پروتکلهای همبندی و عیبیابی سیستمهای مختلف در شبکههای مختلف که در یک مرکز داده با هم تجمیع شدهاند فراگرفته میشود. تحلیل مشکلات همبندی انواع رایانههای کلاینت و سرور که با پروتکلهای مختلف با تجهیزات سیسکو هماهنگ شدهاند مانند محیطهای اترنت پرسرعت، VLAN ،Frame Relay ،ISDN BRI و نیز عیبیابی سختافزار مسیریابی و سوییچ سیسکو مورد بحث است.
گام پنجم: CCDP
طراحی شبکه CCDP 8 مدرک حرفهای برای طراحی و ارائه ماژول در شبکههای مبتنی بر تجهیزات سیسکو است که خدمات نقطه تماس را ارائه میدهد (مانند ISPها). پیشنیاز این دوره داشتن مدرک ( و البته مهارت) CCNA و CCDA بهعلاوه حداقل 3سال تجربه کار با تجهیزات مسیریابی سیسکو است.
گام ششم: CCIP
دوره شبکهسازی بین شبکهای CCIP 9 برای مدیریت سرویسهایی مانندIP routing ، IP QoS MPLS وBGP است و بهطور اختصاصی دربارهIP و DSL است.
گام هفتم: CCSP
دوره CCSP 10 در سطح حرفهای به ارائه راهحلهای امنیتی و کاهش ترافیک شبکه میپردازد. این دوره نیز به دانش اولیه در مورد سیسکو نیاز دارد.
گام هشتم: CCVP
گواهی خدمات صوتی CCVP 11 درباره تجهیزات و راهکارهای سرویسهای صوتی مبتنی بر شبکه بوده و پیشنیاز آن دورههای تخصصی اولیه است.
گام آخر: CCIE
دوره CCIE 12 برای اخذ بالاترین سطح مدرک سیسکو است. این مدرک دارای 5 گرایش است که شخص میتواند یکی را برگزیند و در آن شرکت کند.
1) CCIE Routing Switching که مربوط به مباحث Source Rout Broiling وDLSW+ Data Link Switching و PIX Firewallو استفاده از امکانات سایر شبکههاست.
2) امنیت CCIE Securityکه تمام مباحث کاربردی امنیتی در این دوره است. سیستمهای کشف نفوذ(IDS) ، سیستمهای برقراری امنیت در سطح شبکههای بزرگ مبتنی بر ***، امنیت در شبکه بیسیم و همچنین پروتکلهایEAP و AES در این دوره بهصورت کاربردی تحلیل میشوند.
3) CCIE Voice که به صوت مبتنی بر IP این دوره مخصوص شبکه و سرویسهای صوتی میپردازد.
4) تامینکننده خدمات CCIE Service Provider که همه چیز در باره پروتکل IP را دربرمیگیرد. اموری مانند IP Routing ،Qos ،Multicast ،MPLS ،MPLS *** ،MBGP تبادل ترافیک و همچنین اطلاعات کاربردی امور سطوح دیگر مانند DSL ،Optical Cable WAN ،Switching ،Content networking ،IP telephony و Metro Ethernet نیز در این دوره مورد مطالعه قرار میگیرد.
5) شبکههای ذخیرهسازی CCIE Storage Networking که برای طراحی و نگهداری شبکههای ذخیرهسازی است. در مراکز داده بیشتر اطلاعات معمولا در یک دایرکتوری خاص ذخیره میشوند و سرورها هارددیسک مستقلی برای ذخیره اطلاعات ندارند. در این مرحله تکنولوژیهایی مانندFICON ،FCIP و ISCSI مورد بحث قرار میگیرد.
جمعبندی
هر مدرکی از سوی شرکت سیسکو ارائه شود، دارای کد رهگیری است و در برخی موارد امتحانات با ثبت اثر انگشت فرد اخذ میشود تا امکان تقلب در آن از بین برود. اما متاسفانه برخی مدارک این شرکت و شرکت مایکروسافت را بهصورت امتحان دادن یک شخص بهجای شخص دیگر جعل میکنند.
منبع:یک پارس